Fransa Devlet Başkanı Nicolas Sarkozy, geçtiğimiz hafta yaptığı bir açıklama ile ülkesinin, NATO'nun askeri kanadına geri dönüş kararı aldığını açıkladı. Aslında bu karar uluslararası politikayı yakından takip edenler için pek de süpriz olmadı. Zira Fransa uzun süredir fiilen NATO'nun askeri misyonlarına katılmaktaydı. Bosna Hersek'de ABD askerlerine komuta eden Fransa, Kosova'ya da askeri misyon göndermişti. Öyle ki Afganistan'daki NATO Kuvvetleri Komutanlığı bile bir dönem Fransa'daydı. Buna rağmen hukuki olarak, General Charles De Gaulle'ün 1966 yılında aldığı karar geçerliydi. De Gaulle, İkinci Dünya Savaşı sonrasında Fransa'nın giderek ABD hakimiyetine girdiğini görmüş, ülkesinin bağımsızlığını, egemenliğini vurgulamak ve NATO'nun, dünyadaki ABD hegemonyasının bir parçası olduğunu göstermek için Kuzey Atlantik Antlaşma Örgütü'nün (NATO) askeri kanadını terk ettiğini açıklamıştı. Ancak takip eden yıllarda Fransa'nın dönüşü sürekli gündem oluşturmuştu. Özellikle Sarkozy, bazı sol partiler ile merkez sağ partisi UMP'nin karşı çıkmalarına rağmen Fransa'nın, daha güçlü bir Avrupa için bu dönüşe ihtiyacı olduğunu savunmaktaydı. Ne var ki, organizasyonda bu tür kararlar oy birliği ile alınmakta ve Fransa'nın bunu tek başına duyurmuş olması şimdilik bir şey ifade etmemektedir. Yine de 26 üyeli NATO'da Fransa'nın askeri kanada geri dönüşü en çok ABD'nin yararına olacağından, üyelerin birçoğunun ABD ile eşgüdüm içerisinde Fransa'nın dönüşüne sıcak bakacağı tahminini yapmak mümkündür.
Fakat ekonomik sıkıntılarla boğuşan Polonya, Macaristan, Bulgaristan, Estonya, Letonya, Litvanya gibi ülkeleri ikna etmek için Fransa'nın ne tür adımlar atacağı henüz bilinmiyor. Buna rağmen Nisan ayı başında Strasbourg'da yapılacak NATO toplantısına, Fransa'nın askeri kanada dönüşünün onaylanacağı bir zirve gözüyle bakılmaktadır. Avrupa Birliği içindeki liderlik mücadelesinde ekonomik olarak Almanya'nın gerisine düşen Fransa için NATO mükemmel bir dış politika alanıdır. Yıllardır fiilen de olsa bu politikaları uygulamış olan Fransa'nın askeri kanada dönüşüyle Avrupa'daki bazı NATO üslerinin kontrolünün Fransa'ya geçeceği düşünülmektedir. Yabancı bir ülkede komutanız altında bulunan askeri bir üs, her açıdan diplomatik bir silah olarak değerlendirilmektedir. Bu açılardan bakıldığında; NATO, Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler'de söz sahibi, ekonomik ve siyasi yönden istikrarlı, nükleer bir Fransa'nın, geleceğin çok kutuplu dünya düzeninde kendisine önemli bir yer edineceği öngörüsünde bulunulabilir.
1974-1980 arasında NATO'nun askeri kanadından çekilmiş başka bir devlet olan Yunanistan'ın, örgüte geri dönüşü önündeki en önemli engel olarak gösterilen Türk Vetosu, 80 ihtilali sonrasında alelacele ortadan kalkmış, Yunanistan böylece 6 yıl uzak kaldığı konumuna Türkiye sayesinde ulaşabilmişti. 1949'daki kuruluşundan bugüne dek geçen 60 yıl içerisinde, NATO'nun karar alma sistemi sayesinde devletler, bu tip kozlara sürekli sahip olmuşlardır. Ancak günümüzde Fransa'yı NATO'nun askeri kanadına geri dönüş yolunda veto etmek çeşitli yaptırımlarla karşılaşmak gibi bir riski de beraberinde getireceğinden bu hakka başvurmak özellikle Doğu Avrupa ülkeleri açısından pek de akıllıca bir politika olmayacaktır. Hatta veto kozunun el değiştirdiğini düşünmek bile mümkündür. Kısacası Fransa'nın, ekonomik yardım talebinde bulunan fakir ülkelere "onaylarsanız yardımı düşünürüz" mesajı vererek alacağı oylarla, uzun yıllar sonra geri döneceği bir NATO bizleri beklemekte...
Fakat ekonomik sıkıntılarla boğuşan Polonya, Macaristan, Bulgaristan, Estonya, Letonya, Litvanya gibi ülkeleri ikna etmek için Fransa'nın ne tür adımlar atacağı henüz bilinmiyor. Buna rağmen Nisan ayı başında Strasbourg'da yapılacak NATO toplantısına, Fransa'nın askeri kanada dönüşünün onaylanacağı bir zirve gözüyle bakılmaktadır. Avrupa Birliği içindeki liderlik mücadelesinde ekonomik olarak Almanya'nın gerisine düşen Fransa için NATO mükemmel bir dış politika alanıdır. Yıllardır fiilen de olsa bu politikaları uygulamış olan Fransa'nın askeri kanada dönüşüyle Avrupa'daki bazı NATO üslerinin kontrolünün Fransa'ya geçeceği düşünülmektedir. Yabancı bir ülkede komutanız altında bulunan askeri bir üs, her açıdan diplomatik bir silah olarak değerlendirilmektedir. Bu açılardan bakıldığında; NATO, Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler'de söz sahibi, ekonomik ve siyasi yönden istikrarlı, nükleer bir Fransa'nın, geleceğin çok kutuplu dünya düzeninde kendisine önemli bir yer edineceği öngörüsünde bulunulabilir.
1974-1980 arasında NATO'nun askeri kanadından çekilmiş başka bir devlet olan Yunanistan'ın, örgüte geri dönüşü önündeki en önemli engel olarak gösterilen Türk Vetosu, 80 ihtilali sonrasında alelacele ortadan kalkmış, Yunanistan böylece 6 yıl uzak kaldığı konumuna Türkiye sayesinde ulaşabilmişti. 1949'daki kuruluşundan bugüne dek geçen 60 yıl içerisinde, NATO'nun karar alma sistemi sayesinde devletler, bu tip kozlara sürekli sahip olmuşlardır. Ancak günümüzde Fransa'yı NATO'nun askeri kanadına geri dönüş yolunda veto etmek çeşitli yaptırımlarla karşılaşmak gibi bir riski de beraberinde getireceğinden bu hakka başvurmak özellikle Doğu Avrupa ülkeleri açısından pek de akıllıca bir politika olmayacaktır. Hatta veto kozunun el değiştirdiğini düşünmek bile mümkündür. Kısacası Fransa'nın, ekonomik yardım talebinde bulunan fakir ülkelere "onaylarsanız yardımı düşünürüz" mesajı vererek alacağı oylarla, uzun yıllar sonra geri döneceği bir NATO bizleri beklemekte...
.jpg)
0 yorum:
Yorum Gönder